Nasza redakcyjna koleżanka opowiedziała nam taką oto historię: jako polonistka z wykształcenia, z zawodu redaktor językowy, a z zamiłowania misjonarz starannej i pięknej polszczyzny, od zawsze bardzo dba o to, by jej dziecko mówiło poprawnie. Przez pewien (długi) czas z dumą słuchała, jak kilkulatek wyraźnie wymawia „wziąć” (z mocnym akcentem na ostatnią głoskę) zamiast „wziąść”, jak tłumaczy dziadkom, że buty się zakłada albo wkłada, a nie ubiera, jak ładnie opowiada np.: „I wtedy poszedłem...”. I co z tego, skoro niepoprawność zaatakowała z zupełnie przez nią nieprzewidzianej strony, a dokładniej: z przedszkolnego ogródka. „Wiesz, mamo, dzisiaj na ogródku bawiliśmy się....”. „Przepraszam, gdzie?”. „No, na ogródku. Bo jak jest ładna pogoda, chodzimy na ogródek, wiesz. I właśnie jak się bawiliśmy na ogródku, to Kuba...”.
Od jakiegoś więc czasu po to, by jeszcze raz powtórzyć dziecku zasadę, nasza koleżanka prowokuje sama takie rodzinne dialogi: „Idziemy na spacer, na pole – a gdybyś miał kolegę np. z Warszawy, to on by powiedział, że idzie na dwór – albo na podwórko, na zewnątrz, na powietrze, ale do ogródka. I jesteś na spacerze, na podwórku, na polu, ale w ogródku”. I tak do znudzenia. A morał, jaki z tej historii płynie, jak podsumowała, jest taki: na rodzicielską dumę z pedagogicznego sukcesu żaden moment nie jest właściwy. Bo kiedy myślisz, że już jesteś w ogródku, nieoczekiwanie spotykasz nowy problem, przeniesiony z innego podwórka – albo co gorsza: wprost z ogródka właśnie.
Problem z łączliwością przyimków „na” i „w” to jedna z trudniejszych do ścisłego zdefiniowania kwestii językowych (poświęcaliśmy temu zagadnieniu już uwagę na naszym blogu – zob. tutaj i tutaj), dlatego w razie wątpliwości nie można słuchać intuicji (błąd „na ogródek”, który oczywiście nie był językowym tworem własnym dziecka, ale został przyniesiony z przedszkola – „bo wszyscy tak mówią” – powstał jako analogia do poprawnych wyrażeń „na pole/na dwór/na podwórko/na zewnątrz...”). W takich sytuacjach trzeba poszukać rozwiązania w słownikach poprawnej polszczyzny. A tam hasło „ogród” (wraz z wyraźnym wskazaniem na formę „na ogrodzie” jako błędną) jest wymienione (zob. np. „Słownik poprawnej polszczyzny PWN”, Warszawa 2006, s. 495).
*Parafraza początku wiersza Adama Mickiewicza (cały tekst tutaj).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz